د. مەحمود سەریعولقەلەم June 9, 2016
وەرگێڕان: کاروان کەریم خان
357 وشە، ماوە بۆ خوێندنەوە 10 خولەک
1-بۆچوونی خۆیان لە بەرانبەر کەسێک یا بابەتێک بە ڕای کۆتایی و ڕاست دادەنێن؛
2-ئەگەر لەگەڵ کەسێک جیاوازی بۆچوونیان هەبێت ناووناتۆرە لە کەسەکە دەنێن؛
3-هزری مرۆڤەکان دابەشی سەر چاک و خراب دەکەن؛
4-هزری مرۆڤەکان دابەشی سەر ڕاست و هەڵە دەکەن؛
5-کێشەکان، لە ناو یەک بابەتدا نامێننەوە؛ وردەوردە بە شێوەیەکی ساختەیی دەچنە ناو بابەتگەلی دیکە؛
6-جیاوازی هزری وەک مافێکی مرۆیی نایێتە هەژمار؛
7-جیاوازی هزری وەک شتێکی سروشتی نایێتە هەژمار؛
8-کاتێک جیاوازی هزری دێتە پێش غەیبەت کردن ڕێگەپێدراو دەبێت؛
9-کاتێک جیاوازی هزری دێتە پێش، ڕێگە بە گۆڕینی قسەی کەسی بەرانبەر دەدرێت؛
10- کاتێک جیاوازی هزری دێتە پێش، ئاوەژوو نیشاندانی قسەی کەسی بەرانبەر ڕێگەی پێ دەدرێت؛
11- کاتێک جیاوازی هزری دێتە پێش، جنێودان ئازاد دەبێت؛
12-بە جۆرێک دەئاخوێن دەڵێی بابەتناسینی ئەوان ڕەهایە؛
13-بەم شێوە دەستپێکردنی ڕستەکان زۆر کەمە: هەست دەکەم، ئەگەری بۆ دادنێم، تا ئەوڕۆ گەیشتومەتە ئەو دەرئەنجامە، ڕەنگە وا بێت؛
14-هەبوونی بڕوانامە نابێتە نیشانەی ئەوەی کە کەسێک ئادابی بیرکردنەوە بزانێت؛
15-هەبوونی بڕوانامە نابێتە نیشانەی ئەوەی کە کەسێک شێوازی مامەڵە لەگەڵ هزرە جیاوازەکان و ئەندێشە دژبەرەکان بزانێت؛
16-کاتێک لەگەڵ کەسێک کێشەی هزری پەیدا دەکات کاری بە کراس و پێڵاو و جانتای کەسەکەشە؛
17-ئەو کەسانە بە خێرایی لەگەڵ ئەوانی دیکە تووشی کێشەی هزری دەبن، کە زۆر کەم خوێندوویانەتەوە و زیاتر کەسی شەفاهین؛
18-ئەو کەسانەی کە شەفاهین، ورد نین؛
19-ئەو کەسانەی شەفاهین و ناخوێننەوە، کەمتر گوێ دەگرن: زياتر دەیانەوێ قسەی خۆیان بکەن؛
20-ئەو کەسانەی کە دەزانن گەیشتن بە بۆچوونێک چەندە سەختە، کەمتر قسە دەکەن؛
21-ئەو کەسانەی کە شەفاهین، لە کاتی قسەکردندا زووتر تووڕە دەبن؛
22-ئەو کەسانەی کە شەفاهین، بە کەمترین داتا، زۆرترین دادوەری دەکەن؛
23-ئەو کەسانەی کە زەینی حقووقی و وردیان نیە، بە ئاسانتر قسەی هەڵنەسەنگاو وەردەگرن؛
24-ئەو کەسانەی کە زۆر دەخوێننەوە و پرسیار دەکەن تاکو بگەنە بۆچوون و دادوەرییەک، مرۆڤی ئەخلاقیترن؛
25-ئەو کەسانەی زۆر دەخوێننەوە و پرسیار دەکەن، ئارام قسە دەکەن و هاوار ناکەن؛
26-ئەو کەسانەی زۆر دەخوێننەوە و پرسیار دەکەن، ئاسانتر تەحەمولی نەزانی دەکەن؛
27-بیرکردنەوە، سەخترین خووێکە کە مرۆڤ دەتوانێ لێی ڕابێت؛
28-شێوازی ڕووبەڕووبوونەوەی کۆمەڵگایەک لەگەڵ هزرێک و هزرێکی جیاواز، چارەنووسی ئەو کۆمەڵگایە دیاری دەکات؛
29-تاک و کۆمەڵگەیەک کە لە ناو خووی بیرکردنەوەی خۆیاندا گۆڕان نەکەن، ڕادەوەستن؛
30-پەیوەندی نێودەوڵەتی دەبێتە هۆی ئەوەی تاک، کۆمەڵگەکان و بژاردەکان بێنە بەردەم جیاوازییەکان و دەست بە بیرکردنەوە بکەن.
سەرچاوە: ماڵپەڕی تایبەتیی دکتۆر مەحمود سەریعولقەلەم، www.sariolghalam.com
ئەگەر نووسینەکە پەسند دەکەی، بە ئاماژە بە سەرچاوە، بۆ دۆستەکانت بنێرە
www.rojne.net
ناردنی بۆچوون